تعاریف برای لهجه و گویش :

بیایم یکم ساد تر و خودمونی تر صحبت کنیم

لهجه: لهجه اونیه که مثلا من گیلک که میخوام فارسی یا هر زبان دیگری حرف بزنم بعضی از کلمات یا خلاصه لابلای حرف زدنم نزدیک به زبان خودم حرف بزنم.یعنی لهجه هیچ چیز جدایی از زبان نیست بلکه نوعی از بیان زبانه.مثل لهجه ترکی ، کردی ،مازنی ،گیلکی ... . اینا که فارسی حرف میزنن به خاطر تفاوت زباناشون بعضی عبارات به سبک زبان خودشن میگن.
اما گویش: گویش زیر مجموعه ای یک زبان محسوب میشه.این جوری بگم در بعضی از واژه ها ،در شیوه ی ادای کلمات و گفتار واژگان زبان متفاوته. مثل اصفهانی: اینجو اصفهونست.=این جا اصفهان است.
یا تهرانی اینجا میدون آزادیه.اینجا میدان ازادی است. و از همین نمونه ها.ولی درباره ی گیلکی ما تو زبانمون به مورچه میگیم پیتار pitar.دقت کنی هیچ وجه اشتراکی نداره.یا به زنبور : سیفتال
موش : گرزه سنجاقک :تله ی talay
در بسیاری موارد ریشه واژه ها یکیه مثل جوراب:جوراف دیوار:دیفار ایران:ایرونIron
پس گیلکی حداقل چیزی که می تونه باشه گویش نه لهجه
اما در اثبات زبان بودن گیلکی:
زبان: هر زبانی برای خودش واژه های مستقل داره دستور زبان مستقل داره افعال مستقل داره و ...
واژه های مستقلو که چنتا رو گفتم اما از افعال مجزا از فارسی چنتاش رو میگم
شوونsho'on:رفتن
چاگودنchagudan:ساختن ،درست کردن
هی ین hiyen:خریدن
دفرکسنdafarkesan:به یک باره ترسیدن
وستنVastan:به مزاج آدم اومدن،میل داشتن به یه غذا وخوردنی
و بازم توی مطلب قبلیم داخل جدول گفته بودم........
همه ی این افعال گیلکیه و کاملا مستقل حالا اینا به کنار صرف فعل ما هم از فارسی بیشتر و توی فارسی خیلیاش وجود نداره.
مثلا بوشو دنم boshoo danam یکی ازمی اوناست که اگه بخوایم به فارسی ترجمه کنیم میشه رفته دارم.یا فعل شئو نابوم که میشه رفته می بودم . آیا ما تو ی فارسی چنین افعالی داریم ؟؟؟؟؟
ولی در قواعد دیگه : بازم چنتا رو مثال می زنم توی مضاف مضاف اله یا موصوف و اینا: جوراب قرمز : به گیلکی:سورخه جوراف--- سوسمار بزرگ توی گیلکی میشه پیله چوچار. چوچار یعنی سوسمار - پیله یعنی بزرگ
یا در ساخت اسم مرکب یا صفت:
رضا سوت زن:شیپ زنی رضا
رضا پا دراز: دیراز لنگ رضا
نیزه ی نوک کج : (ول:کج) توک (خلا:نیزه)
و.............

یا واسه منفی کردن افعال

دادن=هدن .......................میدهد: نـمیدهد======هدنه:هـنـدنه
گرفتن= بیتن:هیتن.............میگیرد:نـمیگیرد======گینه:هـنـگینه
خریدن=هی یِن..................خرید :نـخرید =======بیه:هیـنـته