خواستگاری؛ فارسی واگردان
خواستگاری؛ ترجمه ی فارسی
یه شو بشوم زن غــــازی برای مشتی قُلــــی مشته قلی چه کارا ؟ مهندسی بیکارا مشته قلی چی دانه ؟ الون هیچی ندانه آخر چر ندانه ؟ جواب بدا قلی پیر. الون هیچی نداره/ آخه چرا نداره؟/ پدر قلی جواب داد هر چی داشتیم بفورتیم بیجارونه بفورتیم می باغونه بفورتیم زردگو بفورتیم هرچی داشتیم فروختیم/ شالیزارها رو فروختیم/ باغ هامونو فروختیم/ گاو زرد هم فروختیم خرج دانشگاه بودم قلی مهندس چودم قلی الون آماده خو اینه که داماده. خرج دانشگاه کردیم/ از قلی مهندس درست کردیم/ قلی الان آمادست/ خوب داماد همینه دیگه اگر قلی ندانه آدم خوبی ایسه پیرکه خوبی دانه مارکه خوبی دانه اگر قلی هیچی نداره/ آدم خوبیه/ پدر خوبی داره/ مادر خوبی داره خاخور خوبی دانه اخلاق خوبی دانه رفتار خوبی دانه بیرون هیچی نخونه. خواهر خوبی داره/ اخلاق خوبی داره/ رفتار خوبی داره/ غذای بیرون نمیخوره(ول خرج نیست) عروس پیر، گب بما اخلاق و رفتار که نشد زن غازی این که نشد دامادی پدر عروس حرف اومد / اخلاق و رفتار که نمیشه خواستگاری / این که دامادی نمیشه این که نشد زندگی مهریه چندته دانه یه ته وگرسه بوته بگیر 1000 ته سکه این که زندگی نمیشه / مهریه چند تا داره/ یه نفر برگشت گفت/ هزارتا سکه بگیر دانی هدی ؟ نه نه ندانیم بُگو 500 سکه دانی هدی ؟ نه نه ندانیم. داری بدی؟ نه نه نداریم بگو 500 سکه داری بدی؟ نه نه نداریم عروس مارم گب بما مال و اموال ندانی مادر عروس حرف اومد / مال و اموال نداری مهریه که ندانی آپارتمون ندانی کار خوبی ندانی ماشینکه هم ندانی مهریه که نداری / مال و اموال نداری / کار خوبی نداری/ ماشینم که نداری تو می بگو زن واسه چی تو خوانی لاکوی خوانی بکوشی کار امرا بدوشی تو به من بگو برای برای چی زن میخوای/ دختره میخوای بکشی/ با کار بدوشی امو لاکوی هندنیم و هندنیم مفت و مثل هندنیم ما دختر نمیدیم و نمیدیم/ مفت و این جوری نمیدیم قلی که پیر گب بما قلی اونه دوس دانه خیلی هم دوس دانه پدر قلی حرف اومد / قلی اونو دوست داره/ خیلی هم دوست داره خدارو شاهد گینیم هر چی دانیم فورشنیم هر چی دانیم مهر کونیم خدا رو شاهد میگیریم/ هرچی داریم میفروشیم/ هرچی داریم مهر میکنیم یته پراید هینیم صبح تا غروب گاز دنیم گُلی که راضی کونیم . یک دونه پراید میخریم/ صب تا غروب گاز میدیم/ گلی رو راضی میکنیم غم خوبه ویگینیم شادی باهم سهم کونیم غم خونه رو ورمیداریم/ شادی رو با هم نصف میکنیم هندنیموی هندنیم لاکوی امو هندنیم مفت و مثل هندنیم
نمیدیم و نمیدیم/ما دختر نمیدیم / مفت و این جوری نمیدیم لاکوی بقض بترکس اینه پیری دپرکس خلاصه اون گب بما اونه چوشم اشک بما بغض دختر ترکید / پدرش از جا پرید ، خلاصه اون حرف اومد / چشمای اون اشک اومد لاکوی بوته او بوبا اوی اجی الون هیچی نخوانم مهریه مونخوانم دختر گفت / ای بابا / ای مامان / الون هیچی نمیخوام / من مهریه نمیخوام یکته اطاق مو خوانم یکته چراغ مو خوانم یه مثقالی خرت و پرت یه دونه اطاق من میخوام / یک دونه چراغ من میخوام / با یه مثقال خرت و پرت طلا ملا نخوانم فقط قلی مو خوانم طلا ملا نمیخوام/ فقط قلی رو من میخوام پیر بوته تام بزن کی تا بوته گب بزن تی زبون گاز بگیر تی دهن اوبکش پدر گفت ساکت شو! / که بهت گفت حرف بزن/ زبونتو گاز بگیر / دهانتو آب بکش بشو آواره ببو لاکوی دل بشکسه چشم ارسو فوسسه برو گم شو / دل دختر شکست / اشک چشمش جاری شد چند شو وچند روز ببو قوت و غذا نخورده خو گب هیچکه نوته چند روز و چند شب شد/ غذا و قوت نخورد/ حرفشو به هیچ کس نگفت داییم خو گریه بوده غصا خو دیل پوروده بوده مدام گریشه خودش رو کرد/ دلش رو با غصه پر کرد تا که یه روز ابری بو کوهونه می بیته بو تا که یه روز ابری بود/ کوه ها از ابر گرفت بود دنیا اینه تارا بو بو همه جا اینه غمین بوبو دنیا براش تاریک شد/ همه جا براش اندوهناک شد رادکته روخولب نگاه بوده باغونه نگاه بوده دارونه گوش بدا بولبلونه راه افتاد به کنار رودخانه/ به باغ ها نگاه کرد/ به درخت ها نگه کرد/ به بلبل ها گوش کرد نگاه بوده سنگونه نگاه بوده راهونه چشم انتظاری بوده قلی که ییدانوده به سنگ ها نگاه کرد/ به راه ها نگاه کرد / چشم انتظاری کرد/ قلی پیداش نبود
یه شب رفتم به خواستگاری/ برای مشتی قلی
مشته قلی چی کارست؟ مهندسه بیکاره/ مشته قلی چی داره؟
مدتی است که اشخاصی که سود و منفعت آن ها از ایجاد این دعواها و ادعاهای واهی مشخص نیست، گردنه ی حیران گیلان را متعلق به اردبیل دانسته و در شبکه های مجازی به جنگ و جدال میان مردم گیلان و اردبیل دست یازیده اند. این گروه بدون هیچ دلیل به چنین یاوه گویی هایی پرداخته اند و دلیل قانع کننده ای نیز نمی آوردند.
«گردنه ی حیران از آن گیلان بوده ، برای گیلان نیز خواهد بود»
کمی به پیشینه ی دو استان گیلان و ادربیل برگردیم. گیلان دارای تمدنی و پیشینگی ای بیش از 12000 سال در تپه های مارلیک رودبار، املش و در اقساء نقاط دیگر گیلان است و یافته های باستان شناسی گواه این موضوع است. تمدن پیشرفته و درخشانی که صنعتی بسیار پیشرفته داشته و کهن ترین ادوات کشاورزی یافته شده نیز از رونق کشاورزی این دیار در ده هزاره ی قبل خبر میدهد.
از سوی دیگر گیلان کهن ترین سکونتگاه شناخته شده که قدیمی ترین اسکلت انسان در جنوب گیلان یافت شده است. حال اردبیلی که از آن کمتر نامی آمده ، مدت ها تحت سیطره و نفوذ گشنسپ شاه (از شاهان مقتدر گیلان در اواخر دوران اشکانی) و فرخان کبیر(از شاهان مقتدر گیلان که دمار از روزگار تازیان در آورد) اکنون به داشته های ما دست اندازی کرده و از آن خود میداند.
اردبیل نیز دارای پیشینه است در این شکی نیست. نام اردبیل نامی کهن و پارسی باستان است. اردبیل در اصل لغت پارسی باستان آرتاویل است که متشکل از دو بخش (ارتا : یعنی مقدس + ویل : یعنی شهر ، روستا ، آبادی-همریشه با village انگلیسی) است. ولی آیا دارای هویتی جدا بوده؟
اردبیل تا قبل از انقلاب استان نبود و پس از انقلاب تا سال 1372 استان نبوده. یعنی اردبیل تنها 24 سال است که استانی مستقل شده حال چگونه مدعی مناطق گیلان میشود که از دیر باز نه تنها استان بلکه سرزمینی مستقل و نیمه مستقل بوده. گیلان مصادف با تمدن های بین النهرین دارای حکومتی مستقل و قدرتمند بود، آمارتی های در این دوران بر گیلان حکومت رانی میکردند و بارها و بارها حملات اقوام بین النهرین را دفع کردند و هیچ گاه تسلیم و باجگذار آن ها نشدند. در دوران مادها نیز اوضاع بر همین منوال بود و ایشتوویگو از شاهان ماد بار ها قصد تسخیر گیلان کرد که ناکام ماند. در دوران هخامنشی نیز در کتیبه های شاهان هخامنشی نامی از سرزمین گیلان و کاسپی به عنوان سرزمین های باجگذار و ذی نفوذ خودشان برده نشده است و جنگ اردشیر با اقوام گیلان در اواخر دوران هخامنشیان نیز گواه این حقیقت است.در دوران حکومت اشکانی و ساسانی سرزمین های گیلان و تپورستان به طور رسمی سرزمین های نیمه مستقل شمارده میشدند، بدین صورت که تمامی والی های و استانداران کشور از شاهان مرکزی تخت (شاهی و حکومت) سیمین(نقره )میگرفتند ولی شاهان این دیار تخت زرین که برابر با تخت شاهنشاهی خود شاهان اشکانی و ساسانی بود میگرفتند و سکه به نام خودشان میزدند. این موضوع خود نشان دهنده ی این است که سلطه و پادشاهی شاهان گیلان و تپورستان از سوی اشکانیان و ساسانیان شناخته شده بود. البته موضوع بحث در ملوک الطوایفی بودن اشکانیان نیست ؛ بنابراین وارد این موضع نمیشویم ولی همین را بگوییم که زمانی که اردوان اشکانی از اردشیر بابکان شکست خورد و به دست وی کشته شد گیلان و تپورستان تحت سلطه ی شاهی مقتدر به نام گشسپ شاه بود که اردشیر در مصاف با وی به دشواری برخورد و حتی دست به دامن موبد موبدان خو برد که سرانجام دو طرف نیز تن به مصالحه دادند. این خود نشان دهنده ی این موضوع است که گیلان آنچنان تحت تاثیر حکام مرکزی نبوده.
حال جالب است که در تمام این دوران اردبیل و بخشهایی از اردبیل جزیی از گیلان شمرده میشد.
حال با چنین شرایطی جماعتی ، گستاخی را به حد خود رسانده و تالش و آستارا را نیز از آن اردبیل می دانند. این جماعت یا تاریخ را یا نمیدانند یا فراموش کرده اند و یا نمی خواهند بدانند. تمام حقایقی که پیشتر گفته شد گواه بر پهنه ی گیلان تا خود اردبیل را داشته و از سوی دیگر زمانی که تازیان همچون گله های ملخ در ایران جولان میدادند ، تنها نقاطی از ایران که باقی مانده گیلان و تبرستان بود . فرخان کبیر از شاهان گیلان بود که از کوهای تالش تا کوه های تپورستان و آن سوی آن را از تازیان پاک میساخت. در تمام این دوران یکی از شهر های تاریخی تالش نشین در مناطق تالش کنونی با نام دولاب از پایگاه های مهم شاهان گیلان بود. این موضوع نیز نشان از حضور تالش ها در این مناطق از دیرباز دارد و این که تالش ها و گیلک ها در یک دیار در کنار یکدیگر زندگی کرده اند.
از پایمردی گیلانیان در مصاف با بیگانگان مقدونی ، تازی ، مغول و ... نیز بگذریم. زمانی که همه ی کشور در دست بیگانگان بود ولی مردانی از این دیار پرچم ایران برافراشته نگاه میداشتند. ما با اقوام ایرانی هیچ جنگ و ستیزی نداریم و در دل به همه مهر و دوستی می ورزیم ولی از این مهر و محبت استفاده ی سوء نبرید. اردبیلی که هیچ یک ازین نام نشان های آشکار مارا در تاریخ به یدک نمیکشد به حدود استان خود قانع باشد و خواهان بیش از آن و چیزی که از آن او نیست نباشد.
«گردنه ی حیران ، قلب تپنده ی گیلان»
آمار مطالب
آمار کاربران
آمار بازديد